Ethiopia Ayaa Sheegtay War Kale oo Layaab leh.

Itoobiya oo Markii Ugu Horraysay Yeelatay Booliska Ilaalada Xeebaha.

Itoobiya, oo ah waddan ku yaal bariga Afrika, ayaa si rasmi ah u shaacisay inay samaysatay boolis cusub oo ilaaliya xeebaha. Tani waxay noqoneysaa markii ugu horraysay ee Itoobiya sheegto in ay yeelato ciidan gaar ah oo ilaaliya xeebaha, iyada oo aanay Itoobiya lahayn marin-badeed rasmi ah. Go’aankan cusub ayaa dhalinaaya xiiso ballaadhan oo caalami ah, maadaama Itoobiya tahay dal aan lahayn xeebo muddo dheer, tan iyo markii ay lumisay dhulkeedii xeebta ahaa ee Eritrea kala go'day markii ay goosatay sannadkii 1993.

Sababta Loo Sameeyay Booliska Ilaalada Xeebaha.

Itoobiya oo ah dalka labaad ee ugu dadka badan Afrika ayaa in ay muhiimad weyn siinayso horumarinta amniga badda, xataa iyadoo aan lahayn xeeb rasmi ah. Mid ka mid ah sababaha ugu waaweyn ee go’aankan loo qaatay waa in Itoobiya ay qorshaynayso inay xoojiso xidhiidhkeeda ganacsi iyo amni ee gobolka, gaar ahaan dekedaha deriska sida Jabuuti, Somaliland, iyo Eritrea. Dowladda Itoobiya ayaa garwaaqsatay in maareynta amniga iyo ilaalinta dhaqaalaha badda ay muhiim u tahay mustaqbalka dhaqaale ee dalka, iyadoo dekedahaas ay yihiin kuwa ay wax ka soo dejiso ama ka dhoofiso badeecooyin badan oo ay u baahato.

Shaqada iyo Mas'uuliyadda Booliska Xeebaha.

Booliska xeebaha ee cusub ee Itoobiya waxaa loo qorsheeyay inay ka shaqeeyaan ilaalinta biyaha ka baxsan xuduudaha badda, in kastoo aan Itoobiya lahayn xeeb rasmi ah, haddana waxaa la filayaa inay si dhow ula shaqeeyaan waddamada deriska si ay u xaqiijiyaan amniga marinada muhiimka ah ee badda, gaar ahaan la-dagaallanka burcad-badeedka iyo ka-hortagga tahriibka iyo ganacsiga sharci-darrada ah ee xeebaha u dhow.

Booliska cusub waxaa la baray farsamooyinka badbaadada badda, sida ilaalinta maraakiibta, la socodka dhaqdhaqaaqa doonyaha sharci-darrada ah, iyo inay u diyaar garoobaan wax-ka-qabashada xaaladaha degdegga ah ee dhanka badda. Waxaa kale oo ka mid ah shaqadooda inay gacan ka geystaan sidii loo ilaalin lahaa dekedaha Itoobiya wax ka dhoofiso iyo kuwa ay wax kala soo degto, taas oo sare u qaadaysa badqabka badeecadaha iyo ganacsiga ka socda gobolka.

Saameynta Siyaasadeed iyo Dhaqaale.

Go’aankan ayaa sidoo kale saamayn ku yeelan kara is-dhexgalka Itoobiya iyo dalalka gobolka sida Jabuuti, Soomaalilan, Soomaaliya, iyo Eritrea oo xuduudo badeed ku leh gacanka Cadmeed iyo badda Cas. Dowladda Itoobiya ayaa ku dedaalaysa in xidhiidh adag oo ganacsi iyo amni ay la yeelato dalalka deriska, si ay u xaqiijiso in Itoobiya ay heysato marin u fudud oo ganacsi badeed ku saleysan. 

Marka laga hadlayo dhaqaale ahaan, sameynta booliska xeebaha waxay sidoo kale xoojin kartaa maal-gashiga ajnabiga iyo midka gudaha ee ku saabsan maraakiibta iyo gaadiidka badda, iyada oo hubinaysa in dekedaha deriska iyo gaadiidka badda ee Itoobiya isticmaasho ay ammaan yihiin.

Gunaanad.

Tallaabada Itoobiya ee ku aaddan samaynta booliska ilaalada xeebaha waxa ay u aragtaa horumar cusub oo muujinaya istaraatijiyada dowladda ee ku wajahan ilaalinta badqabka iyo amniga badda, inkastoo dalkeedu aanu lahayn xeeb. Tani waxay meesha ka saaraysaa caqabadaha ay la kulmi karaan ganacsatada iyo badeecooyinka ka gudba marinada muhiimka ah ee badda. Maal-gashiga amniga iyo isku xidhnaanta gobolka ayaa sidoo kale qayb muhiim ah ka ah qorshaha Itoobiya ee mustaqbalka fog.

WABILLAHI TAWFIIQ